Harem Rehberi 2, Hadım Ağalar
Harem rehberinde bu sefer sırayı erkekler alıyor.
Şehzade: Padişahın erkek çocuklarına verilen ad. Tahta çıkması muhtemel olan şehzadenin dışındaki şehzadeler kafes denilen sistemle kontrol edilirdi. Fatih Sultan Mehmet devri ile başlayan şehzade boğdurma geleneği padişah I. Ahmet ile bozulmuştur.
Haremde Ağalar Sınıfı
Harem’de şehzadeler dışında sadece kadınlar değil hadımlar da bulunmaktaydı. Sadece cariyeler arasında değil erkekliği olmayan bu hadımlar arasında da bir hiyerarşi mevcut olup rekabet yaşanmaktaydı. Zira elde edilecek mevki hadımları en tepeye taşıyabiliyordu. Şimdi Harem’deki erkekler(nasıl erkek diyeceksek…) sınıfını inceleyelim. Öncelikle İslam’da hadımın yeri olmadığından küçük yaşta başka milletler tarafından hadım edilmiş bu erkekler Osmanlı Sarayı’na getirilir ve sıkı bir elemeden sonra Harem’e girebilirdi.
Darü’s Saade Ağası: Kızlar Ağası da denilen ve haremin en yüksek rütbeli ağası ve yöneticisidir. Devletin sadrazam ve şeyhülislamdan sonra en yüksek rütbelisi sayılırdı. Tamamen siyah ırktan gelen ve erkekliği olmayan bu kişiler önemi derecede söz sahibiydi. Harem’e alınacak cariyelerden tutun da Harem içerisindeki düğün ve törenlerden sorumlu sayılmaktaydı. Ayrıca saray tarafından karşılanan cami tamirat masraflarını karşılardı. En önemli özellikleri ise her şekilde padişahın huzuruna çıkabilirlerdi. Sadrazamlığa kadar yükselen ağalar mevcuttu. Harem’deki görevleri tamamlanan bu ağalar maaş bağlanarak Mısır’a gönderilirdi. Samur, kürk giymeleri ile ünlüdür.
Ak Ağa: Harem’de Türk olmayan beyaz ırktan hadım ağa. III. Selim zamanına kadar Kızlar Ağa’sı beyazlardan seçiliyordu. Daha sonra siyah ırktan seçilmeye başlandı.
Kara Ağa: Siyah ırktan seçilen hadım ağa. Hadım edilmiş olmalarının yanında daha dayanıklı olmaları ve renkleri nedeniyle şüpheye yer vermemek maksadıyla sonradan tercih edilmeye başlanmıştır. Beyaz kadınlar arasında siyah bir erkek her zaman her şeyini belli edecektir.
Saray Ağası: Kızlar Ağa’sının yardımcısı olup, sarayın temizlik, tadilat işlerinden sorumludur.
Baş Kapı Gulamı: Kızlar Ağa’sının ikinci adamı. Siyah ırktan gelenlere bu ad verilirdi.
İkinci Baş Gulam: Baş Kapı Gulam’ın yardımcısı.
Saray Kethüdası: Ak hadımların güvenliğinden sorumlu hadım. Kapı bekleyen ak hadımları gözetlerdi.
Ortanca Ağa: Orta rütbeli ve kapıları bekleyen harem ağalarıdır.
Hâsıllı Ağa: Ortancalıktan terfi eden ağa.
Eski Saray Ağası: Kızlar ağası olmadan önceki ağa rütbesi
Valide Sultan Ağası: Padişahın annesinin güvenliğinden sorumlu olan ağa.
Muhafız Ağa: Şehzadelerin güvenliğinden sorumlu ağa.
Haznedar Ağa: Harem’in masrafları ile ilgilenen ağa.
Oda Lalası: Oda hizmetlerine bakan hadım.
Müezzin Ağa: Ezan okuyan hadım ağa.
İmam Ağa: Namaz kıldıran hadım ağa
Muhasib: Padişahın emirlerini Harem’de okuyup duyuran hadım.
Acemi Ağa: Harem’e gelen yeni hadım.
Rakik, Memluk, Abd: Erkek köle
Merhaba,
Beğeniniz için teşekkür ederim. Yazı dizisi olduğu için en son yazıda kaynakları belirttim. Harem Rehberi 5 adlı son yazımda kaynaklar yazılmıştır.
Saygılarımla
Merhaba,
Oncelikle boyle bir calisma yapmanizdan dolayi size tesekkur ederim. Halkin bilgilenmesi ve osmanli hakkinda daha fazla kaynak olusmasi acisindan iyi oldugunu dusunuyorum. Eger sakincasi yoksa kaynak(lar)inizin ne oldugunu sorabilirmiyim?
Tesekkurler