Kaç Kuruşluk Kafamız Var? “Eşeğin Gölgesi” 2/2
Bir önceki “Kaç Kuruşluk Kafamız Var” yazımı okuyup etrafınızda ne kadar “kaç kuruşluk kafaların” olduğunu hesap ettiyseniz: sıra geldi Demostenes’in hikayesine. M.Ö 300’lü yıllarda yaşayan politikacı ve filozof olan Demostenes Atina’da söz sahibi olmuş, savunma davaları ve nutukları ile ünlenmiştir.
Demostenes, Atina’nın politik sorunları ve çözümleri ile ilgili olarak bilgi vermek adına büyük bir konferans salonunda kürsüye çıkar. Kalabalık bir kitleye yaptığı konuşmasını kimse dinlememekte ve herkes biribiriyle hararetli bir şekilde konuşmaktadır. Konuşmasının dinlenmediğini farkeden Demostenes, topluluğa seslenerek “Size kısa bir hikaye anlatıp hemen kürsüden ineceğim.” der ve anlatma başlar;
“Uzun yıllar önce Atina’lı bir genç, “Sokratesçi” filozof Eukleides’in kurucusu olduğu felsefe okulunun bulunduğu Megara şehrine yolculuğa çıkar. Yolculuk için bir eşek kiralar. Eşeğin üzerinde genç ve eşeği çeken sahibi ile yolculuk sürmektedir. Aşırı sıcak bir havada süren bu yolculuk yorucudur ve bir pınar başında konaklamaya karar verirler. Etrafta gölge yapacak hiç bir ağaç yoktur. Eşeğin sahibi eşeğin gölgesine oturur ve karnını doyurmaya başlar. Güneş altında pişen genç ise bu duruma kızarak adama “Kalk oradan, gölgeye ben oturacağım.” der. Adam da “Neden sen oturacakmışsın?” der. Genç, “Ben eşeği senden kiraladım. Dolayısıyla gölgesine oturmak benim hakkımdır.” demesine karşılık eşeğin sahibinden şu cevabı alır. “Ben sana eşeğimi kiraladım, gölgesini değil!” Aralarında tartışırlar ve kavga çıkar.” diye sözlerini bitiren Demostenes kürsüden aşağıya inmeye başlar. Salondaki kalabalık, hikayenin yarım kalmasına ve Demostes’in kürsüden inmesine tepki göstererek bağırışmalarla “Hikayenin gerisi ne oldu? Eşeğin gölgesine ne oldu? Neden aşağıya iniyorsun” gibi sözlerine karşılık Demostenes tekrar kürsüye çıkar ve o meşhur dersini verir.
“Ben size Atina’nın ve sizlerin geleceği adına çok önemli konuşma yapmak için buradaydım. Ama hiçbiriniz beni dinlemediniz. Sonra size “Eşek ve eşeğin gölgesinden” bahsettim. Hepiniz pür-dikkat dinlediniz. Şimdi sizlere ne fikrimi söyleyeceğim ne de eşeğin gölgesine ne olduğunu!”
Demostenes, kürsüden iner ve salonu terkeder. Sizce, geriye kaç kuruşluk kafalar kalmıştır?