Meclisin İlk Şamarı Giresun Vekilinden
Mecliste ilk tokat ne zaman atıldı biliyor musunuz?
Meclis toplantılarında sıklıkla tartışmaya hatta kavgalara rastlamaktayız. Ama bu kavgalar yeni değil. Cumhuriyetin ilk kuruluş tarihinden beri var. Hatta meclisin ilk tokadı 1923 yılında atılmıştır. Olayın kahramanları ise Giresun mebusu(milletvekili) Hakkı Tarık (Us) Bey ile Kozan mebusu Ali Saip (Ursavaş) Bey’dir.
Cumhuriyet yeni kurulmuş ve düzenleyici çalışmalar başlamıştı. Ancak hala eski düzeni arzulayanlar ve Osmanlı’daki gibi yönetimi isteyenler vardı. İstanbul basınının bir kısmı da bu konuyu ele alıyor yeni meclise eleştirilerde bulunuyordu. Bunları önlemek amacıyla meclis bir kanun tasarısı çıkarmış ve İstanbul’da yeniden İstiklâl Mahkemesi kurulmuştu. Mahkeme, yetkisi gereği eleştirel tutumlara karşı önleyici kararlar almaktaydı. Fakat buna rağmen kışkırtıcı yayınlar devam etmekteydi. Özellikle mebus maaşlarının artması gazetelerin eleştiri okundaydı. O zamanın önemli gazetesi sayılan Vakit Gazetesi de mebus maaşlarının artmasını aşırı bir şekilde eleştiriyordu.
Kozan mebusu(Kozan ilçesi o zamanlarda il idi ancak mebusu sayesinde 1926 yılında illikten ilçeye terfi etti!) Ali Saip Bey mebus maaşlarının artmasını isteyenlerdendi. Gazeteler bu mebusları çok eleştiriyordu. Maaşlarına zam istemeyen mebusları da el üzerinde tutuyordu. Bir dönem Vakit gazetesinde çalışan ve şu an Beyazıt Kütüphanesi’ne 20 bine yakın büyük bir gazete, dergi, kitap arşivi bırakmış olan Hakkı Tarık Bey zam istemeyenler arasındaydı. (Hakkı Bey aslen Manisalı olup 1923-1939 yılları arasında 4 dönem Giresun Milletvekilliği yapmıştır.) Mebuslar da kendi aralarında zam meselesi yüzünden bazen tartışmaktaydı.
Gelelim havanın bu kadar gergin olduğu zamanlardaki tokat olayının nasıl vuku bulduğuna.
Bir gün meclisin toplantı arasında Vakit gazetesinden bir gazeteci Hakkı Tarık Bey ile sohbet etmekteydi. Gazeteye çok kızan Ali Saip Bey, Hakkı Tarık Bey’in yanında gördüğü gazeteciyi önce azarlamaya başlar ve bununla yetinmeyip bir de tokat atar. Uzun yıllar gazetecilik yapmış olan Hakkı Tarık Bey yanında gerçekleşen bu olay karşısında sinirlenerek Ali Saip Bey’i tokatlar.
Meclisin ilk şamarı bu şekilde başlar. Ancak bu kavga olduğu gibi kalmaz. Bunu içine sindiremeyen Ali Saip Bey hakkını aramak için meclise bir teklifte bulunur.
Duyunca kulaklarınıza inanamayacağınız bu yasa tasarısının ne olduğu bir sonraki yazımızda.
Kaynaklar
1- TBMM II. Dönem Arşivi
2- T.C. Tarihi- M. Goloğlu
3- Nutuk- M.Kemal Atatürk
4- Yakın Tarihte Gördüklerim- A. Emin Yalman