Şalvarlı (Şemsiye) Mantar, Yenebilen Mantarlar-6
Mantar dizimizin bu bölümünde başrolü paylaşan şalvarlı mantarın 3 gün önce çektiğim resimlerle daha iyi tanınacağını düşünüyorum. Şu sıralar doğada çok yaygın. Latince adı “Macrolepiota procera” olan bu mantarlar “parasol mantarlar” yani “şemsiye şeklinde olan mantarlar” türüne ait. 10 cm’den 40-5o cm’ye kadar şapkası büyüyebilen bu mantarın sapı uzun olduğundan şemsiyeye benzetilmektedir.
Genellikle çam ağaçlarının altında, çimenlik alanlarda yetişen şalvarlı mantar resimde görüldüğü gibi çok uzaktan bile fark edilebilen talihsiz bir mantardır. Bazı mantarları gözünüzle dikkatli baksanız bile göremezsiniz ama bu mantar deyim yerindeyse kabak çiçeği gibi kendisini gösterir. Tepeden bakıldığındaki görüntüsü bazı yörelerde süt emziren kadın memesine benzetilir. Şapkasının altında resimde görüldüğü gibi bir bileziği vardır. Elinizle azıcık çevirirseniz alyans gibi sap kısmında çıkacaktır. Şapkasındaki kahve renkli lekeler elinizle ovuşturursanız yada yıkarsanız kenar kısmından itibaren dökülecektir.
Resimdeki mantara benzeyen şalvarlıyı gönül rahatlığı ile toplayıp yiyebilirsiniz. Ancak bu mantarı iyi tanımayanlar aynı aileden gelen bir başka mantar ile karıştırabilir. “Macrolepiota rhacodes” adıyla bilinen akrabası zehirli değildir. Ancak iyi pişirilmediği takdirde bazı kişilerde geçici mide rahatsızlıklarına neden olabiliyor. Şalvarlıya benzeyen bu mantarın tek farkı, sapının kısa olması, sap kısmının tırtıklı değil düzgün ve pürüzsüz olması bir de sap kısmını ezdiğinizde renginin kızarmasıdır.
Yazımızın en lezzetli kısmına gelince; şalvarlı nasıl pişirilir? Yumuşak dokuya sahip bu hasar mantarın ızgarası pek makbul değil. Çünkü ızgarada çok pişirilirse kuruyabiliyor. Bu nedenle azıcık tuzlayıp uzak ateşte 5 dk. Izgara yapabilirisiniz. En güzeli kızgın tavada azıcık tereyağı ya da sıvı yağ ile kısık ateşte pişirmektir. Eğer çıtır çıtır olsun diyorsanız mısır unu ve yumurtaya bulayıp kızartabilirisniz. Kuzu eti sevenler bu mantarı yedikten sonra kesinlikle yemeklerde et tercihinizi bırakacağınızdan eminim.
Unutmadan, kesinlikle mantarları tanımıyorsanız asla ve asla tarife ve resimlere bakarak kendiniz mantar toplamaya kalkmayın! Burada tanıttığım şalvarlı mantara rastladıysanız bilen birine gösterin ve emin olun. Ayrıca resmini çekip, bulunduğu yeri bana bildirirseniz bu konuda size yardımcı olabilirim.
Bolu nün merkez çepni köyünde ormanda bulunur adına dedebörk deriz.
Merhaba bu mantar sizin bahsettiğiniz şemsiye mantarımı
Yer Trabzon Akçaabat hıdırnebi yaylası
Valla bn yedim. Korkmuyor deilim kucukken bir aile dostumuzun evine gittimde toplamistik ayni mantar bu anlatilanda yedimle ayni ama korkuyom samsunda daglik kesimde cayirdan topladim bn 1 tane yedim ztn yumurta un ile yaptim bi his var icimde zehirlimidir diye ama anlatilana gore bisey gorunmuyor sorun yok gibi allah bilir gerci ne cikar bilemem tabi ama 12 saati gecti coktan yiyeli birsey olmadi henuz iyi bilgi sahibi olan varsa numarami birakiyorum whatsaptan yazarsaniz memnun olurum rahat deilim acikcasi hakan karabiber
Bizim burda sürekli oluyor bende cesaret edip toplamadım. Ama artık yerim..aynı tarif ettiğiniz gibi üstünde benekleri var uzun saplı ve büyük..sapındada halka gibi bişi var.. Kastamonudayım ve şükürki her tür mantar çıkıyor..resimde çektim ama atamıyorum sanırım burdan
Ben bugun cok gordum à ma yalanci Dédé île karistiriyom diye toplamadim
“çok uzaktan bile fark edilebilen talihsiz bir mantardır” süper bir tarif :) Dün meşe ağaçlarında 3 tane gördüm sonra araştırmaya başladım, anladığım kadarıyla yüzüğü oynayan, kazıntı veya koparma durumunda sapı kızarmayan, sapı en az 10cm uzunluğunda olan macrolepiota türleri yenebiliyor.
merhaba karadenizde cal magarasi civarlarinda bu guzelliklerw rasladik, semsiye mantarinin tum tariflerine uyuyor ama emin olamadik yardimci olursaniz cok seviniriz
Çok güzel lezzetlidir
Merhaba,
Şalvarlı mantarı mümkünse taze tüketmeli. Yıkanmadan buzdolabında 5-8 güne kadar dayanıyor. Konservesini denedim ama mantarın özelliği kayboluyor ve tadı lastik gibi oluyor. Sert mantar dediğimiz acı, geyik, fındık, meşe, kanlıca ve kestane vs. mantarları tuzlanarak saklanabiliyor. Ancak yumurta(imparator) ve şalvarlı mantar gibi alt yapraklı mantarlar tuzlandığı zaman pek güzel olmuyor. Tuzunı çıkarma esnasında suda beklettikten sonra mantar tadını ve özelliğini kaybediyor. Zaten mantarın alt kısmı düz değil şalvarlı ve yumurta mantarı gibi kalın yapraklı ise konservesi ya da tuzlanması pek makbul değil.(Tecrübelerimle sabittir)Eğer kurutma imkanınız varsa bu sayede saklayabilirsiniz. Güneş gören havadar bir yerde 3-4 günde kuruyabiliyor. Ya da profesyonel kurutma makinalarından faydalabilirsiniz. Diğer bir yöntem ise şalvarlıyı yağda iyice kızarttıktan sonra(parçalamadan) bir kavanoza koyup üzerine hava almayacak şekilde zeytinyağı ilave etmenizdir.Bu şekilde buzdolabında aylarca saklayabilirsiniz.
Saygılarımla,
Merhaba. Kastamonuluyum ve mantar severim. Semsiye mantari nasil saklanabilir yardimci olursaniz svinirim. Elimde 1 kg kadar var
çok lezzetli .olsa da yesek.Nadiren rastlıyorum.Bizim köyde oluyor.
Bu mantarları ormanda gördüm ama korkuma hiç yemedim .