Türkiye’de İlk Pasaport

İlk pasaport ne zaman verildi
Pasaport yurtdışına çıkmak için zorunlu olan bir kimliktir. Kısaca sizin hangi ülkenin vatandaşı olduğunuzun tescilidir. Kelime olarak “to pass- passieren”’den gelmiş olup geçmek anlamına gelmektedir. Eskiden şehirlerin kapıları vardı. Bu kapılardan giriş yapmak ya da çıkış yapmaya verilen addır. Ortaçağdan itibaren pasaportun atalarını görmemiz mümkün. Peki, Türkiye’de ilk pasaport ne zaman verildi, biliyor musunuz?

Devrimci bir padişah
Osmanlı devrinde en az Atatürk kadar devrimlere imza atmış bir padişah vardı. Posta teşkilatından, gümrük uygulamalarına, sarıktan fese, etekten cekete daha bir sürü yenilikleri getiren padişah aynı zamanda ilk pasaport uygulamasını da başlatan kişidir. Devlete zarar vermeye başlayan Yeniçeri Ocağı’nı kaldırması ile ünlü olan bu padişah II. Mahmut’tur.

Daha sonraları sadece Osmanlı hanedanları için verilen pasaportlara rastlamaktayız. Cumhuriyet’in ilanından önce Ankara Hükümeti yurt dışına çıkmak isteyen Türk vatandaşlarına pasaport vermeye başladı. Bu pasaportlar 28 sayfadan oluşmakta olup Türkçe ve Fransızca dilleri ile düzenlenirdi. Ayrıca gayri Müslimler için düzenlenen pasaportlarda aile reisi ve diğer üyelerin resimleri buluna aile pasaportları mevcuttu. TBMM imzalı bu pasaportlara yapıştırılan damga pullarının üzerinde II. Mahmut’un tuğrası yer almaktaydı.

Eskiden mavi, yeşil ve de en babası olan kırmızı pasaportlar vardı. Şimdi umuma verilen bordo, ayrıcalıklı kişilere verilen yeşil, resmi görevle hizmet edeceklere verilen gri bir de diplomatlara verilen siyah pasaport var. Siyahını sadece Dış İşleri Bakanlığı vermektedir.

Pasaport Kanunu’nun 1950 yılında çıkartıldığı bilgisini vererek padişah II. Mahmut’a teşekkürlerimizi sunuyoruz.